Takvimler 25 Ocak 2015 gösteriyordu. Ekonomik krizle boğuşan Yunanistan bir kez daha erken genel seçim için sandık başına gitmiş ve Yunanlar bu kez onu seçmişti. Gençti, en azından siyaset için. Atina’da tebrikleri kabul etmek için kürsüye çıkarken, fonda “Rock the Casbah” çalıyordu. Ve bu haliyle bir siyasetçiden çok “rock star”a benziyordu…
Ama Aleksis Çipras bile olsanız siyaset yıpratıyor. KKE’nin gençlik örgütünde yetişen, mezun olduğu Atina Ulusal Teknik Üniversitesi nam-ı diğer Politeknik’in öğrenci lideri olan Çipras gün geliyor gözden düşüyor. Peş peşe aldığı seçim yenilgileri, onu SYRIZA’yı ABD vatandaşı, siyaset geçmişi Joe Biden’ın kampanyasına destek vermekten ibaret bir liberale bıraktırıyor.
Peki kim bu Stefanos Kasselakis ve uzun adıyla ‘Radikal Sol Koalisyon’ olan ‘SYRIZA’ neden onu seçti?
Kim bu Kasselakis?
Kasselakis 1988’de Atina’da doğdu, kazandığı bir matematik yarışmasının ardından 14 yaşında ailesiyle beraber ABD’ye göç etti. Pennsylvania Üniversitesi’nde Bankacılık ve Ekonomi eğitimi alan Kasselakis 2009’da uluslararası yatırım bankası Goldman Sachs’ta çalışmaya başladı.
Daha sonra bankadan “Goldman Sachs’ta çalışırken kapitalizmin ne denli zalim olduğunun bilincine vardığım için solcu oldum” diyerek ayrıldı. 20’lerinde solcu olan Kasselakis armatör vaftiz babasının da desteği ile bir denizcilik şirketi kurdu. Kasselakis’in geçmişindeki tek siyasi faaliyeti 2008’de Joe Biden’ın başkanlık kampanyasında gönüllü olarak çalışması, üstelik o kampanya Biden’ın Demokrat Parti’deki adaylık yarışını Barack Obama’ya kaptırmasıyla sonuçlanmıştı.
Kasselakis’in aktif siyasete girişi ise yeni… Bizzat selefi Çipras’ın daveti ile SYRIZA’ya katılan Kasselakis haziran ayındaki seçimlerde milletvekili adayı oldu, ancak parlamentoya girmeyi başaramadı. Çipras görevi bırakma kararı alınca da SYRIZA’nın liderliğine aday oldu. Oysa temmuz ayında yazdığı bir makalede Yunanistan’daki siyasi kariyerini “iş hayatının iki bölümü arasındaki kısa bir ara” olarak tanımlamıştı.
Kasselakis’in aksine selefi Çipras “çekirdekten yetişme” bir solcuydu. Siyasete KKE yani Yunanistan Komünist Partisi’nin gençlik kolunda başlamıştı. SYRIZA’nın oyunu yüzde 3,5’ten yüzde 36’ya çıkaran Çipras 2015 seçimlerinde partisini iktidara taşımayı başardı. Dört yılda iki seçim, bir referandum, iki güven oylaması kazandı.
Syriza'da çatlak sesler...
Bu süreçte SYRIZA’yı birlikte iktidara taşıdığı pek çok isimle yolları ayrıldı. Komünist maliye bakanı olarak nam salan Yannis Varufakis, ilk kabinenin hükümet sözcüsü ve başbakan yardımcısı Gavrill Sakelaridis ile eski meclis başkanı Zoi Konstantopulu bu isimlerden sadece birkaçıydı. Bu kopuşta 2015 referandumunda aldığı halk desteğine karşı AB ile imzaladığı kurtarma paketi ve kimlerine göre milliyetçi kimilerine göre aşırı sağcı ANEL ile kurduğu ittifak etkili oldu.
Çipras ve SYRIZA, ANEL ile kurduğu ittifakı 2018’deki Prespa Anlaşması’na kadar sürdürmeyi başardı. Ancak Makedonya’nın ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirmesi karşılığında Yunanistan’ın NATO ve AB üyeliğine blokajını kaldırmayı kabul ettiği anlaşma sonrası ANEL ittifaktan çekildi. Bir yıl sonra Yunanistan erken genel seçime gitti. Bu seçimde SYRIZA’nın oyu yüzde 31,5’e geriledi, milletvekillerinin üçte birini kaybetti ve iktidarı Yeni Demokrasi’ye bıraktı.